XXIV posiedzenie Senatu RP

Blokiem głosowań zakończyła się w czwartek pierwsza część 24. posiedzenie Senatu RP. W trakcie dwudniowych obrad senatorowie m.in. rozpatrzyli 17 ustaw, z czego dwie odrzucili w całości, a do 8 wprowadzili poprawki. Ponadto Senat podjął dwie uchwały okolicznościowe – w 100-lecie III Powstania Śląskiego oraz z okazji 40. rocznicy rejestracji Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych „Solidarność”. Senat przeprowadził również debatę i głosowanie nad wyborem Rzecznika Praw Obywatelskich.

Po trwającej pond trzy godziny debacie nad wyrażeniem zgody  na powołanie Bartłomieja Wróblewskiego na Rzecznika Praw Obywatelskich, większość senacka w głosowaniu opowiedziała się przeciw tej kandydaturze.

Bez poprawek senatorowie przyjęli m.in. ustawę o zmianie ustawy o Karcie Dużej Rodziny. Nowela zakłada, że Elektroniczne Karty Dużej Rodziny będą mogły być wyświetlane w aplikacji mObywatel (obecnie osoby korzystające z tradycyjnej Karty Dużej Rodziny muszą składać dodatkowy wniosek i wnosić opłatę, aby móc korzystać z niej również w formie elektronicznej). Aplikacja mObywatel umożliwi pobranie Karty Dużej Rodziny w wersji elektronicznej (bez składania dodatkowego wniosku) każdej uprawnionej osobie mającej PESEL i dowód osobisty, a w przypadku dzieci – mLegitymację. Ponadto w noweli doprecyzowano ogólne wymagania dla personelu instytucji opieki nad dziećmi w wieku do 3 lat. Chodzi o jednoznaczne stwierdzenie, czy dana osoba nie figuruje w bazie danych Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym z dostępem ograniczonym i czy nie została skazana prawomocnym wyrokiem za inne przestępstwo umyślne.

Również bez poprawek Senat przyjął nowelizację ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego, dostosowującą polskie prawo do rozporządzeń Unii Europejskiej, która ma usprawnić wydatkowanie unijnych środków i proces rozpatrywania wniosków o przyznanie pomocy rolnikom. Wprowadzone ustawą rozwiązania umożliwiają przedłużenie terminu składania wniosków o przyznanie pomocy lub wniosków o płatność. Ostateczny termin na zgłoszenie zmian do wniosku o płatność został określony na dzień 31 maja roku, w którym został złożony wniosek. Zgodnie z nowelizacją, minister rolnictwa i rozwoju wsi będzie upoważniony do przedłużenia terminu składania wniosków o przyznanie płatności lub zmian do wniosków w przypadku wystąpienia okoliczności, które uniemożliwiają rolnikom dokonanie tego w podstawowych terminach (chodzi o takie zdarzenia jak np. powódź, suszę, przymrozki). Ponadto nowelizacja wprowadza regulacje, dotyczące wykorzystania zdjęć wykonanych i przesyłanych przez stronę postępowania z wykorzystaniem aplikacji udostępnionej przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa

Z jedną poprawką Senat przyjął nowelizację ustawy o dowodach osobistych, która dostosowuje polskie przepisy do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE – wprowadza w dowodach osobistych m.in. obowiązek zamieszczania odcisków palców, a w warstwie graficznej dowodu–podpisu posiadacza dokumentu. Zgodnie z nowelizacją nowe przepisy zaczną obowiązywać od 2 sierpnia br. Po wejściu w życie ustawy nie będzie konieczności wymiany dotychczas posiadanych dokumentów – nowelizacja przewiduje, że dowody wydane przed zmianami będą ważne na okres, na jaki zostały wydane, ale nie dłużej niż do 3 sierpnia 2031 roku. Przyjęta do ustawy poprawka zakłada, że dowód osobisty wydany osobie, która ukończyła 70. rok życia będzie ważny bezterminowo.

Senat z poprawkami przyjął także nowelizację tzw. ustawy covidowej. Przygotowana przez rząd nowela zakłada zwiększenie środków rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej o 187 mln zł. Dodatkowe środki mają zostać przeznaczone na sfinansowanie kosztów prowadzenia zajęć wspomagających dla uczniów klas IV−VIII szkół podstawowych i uczniów szkół ponadpodstawowych, po zakończeniu trwającej od października ubiegłego roku nauki zdalnej. Ponadto nowelizacja zakłada stworzenie możliwość wykonywania szczepień ochronnych w aptekach, a także określa sposób naliczania emerytur górników oddelegowanych do pracy w szpitalach, gdzie leczeni są chorzy na COVID – 19. Wprowadzone do nowelizacji poprawki zakładają zwiększenie rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej o kwotę 280 mln zł oraz wykreślają z ustawy przepisy dotyczące szczepień w aptekach i emerytur górniczych.

Senat wprowadził również zmiany do ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym, która ma celu wzmocnić ochronę osób kupujących nowe mieszkania, w przypadku upadku firmy deweloperskiej i wyeliminować ryzyko utraty przez nabywców środków na mieszkaniowych rachunkach powierniczych. Ustawa zakłada m.in. utworzenie Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego, który mają zasilać składki płacone przez deweloperów. Ponadto w ustawie znalazły się inne rozwiązania, które mają na celu ochronę praw konsumentów m.in. doprecyzowano procedurę odbioru mieszkania wraz z określeniem konsekwencji nieusunięcia wad przez dewelopera, w wyznaczonym przez konsumenta terminie. Przyjęte przez Senat poprawki zmierzają m.in. do obniżenia maksymalnych stawek procentowych, według których ma być wyliczana wysokość składki na Deweloperski Fundusz Gwarancyjny (z 2 proc. na 1 proc. oraz z 0,2 proc. na 0,1 proc.) oraz nakładają na deweloperów obowiązek informowania klientów o przypadkach, kiedy oferowane przez nich lokale nie spełniają wymogu metrażu dla lokali mieszkalnych. Ponadto senatorowie opowiedzieli się za zmianą w ustawie, która  da nabywcy prawo do odstąpienia od umowy, w przypadku gdy, deweloper nie usunie wad zgłoszonych w protokole odbioru, po upływie dodatkowego terminu wyznaczonego przez nabywcę na usunięcie usterek.

Większość senacka opowiedziała się za odrzuceniem w całości ustawy znoszącej bramki na państwowych autostradach i wydłużającej okres przejściowy, kiedy to równolegle miałby działać nowy system poboru opłat drogowych e-TOLL i stary viaTOLL. Głównym celem przygotowanej przez rząd ustawy jest zwiększenie przepustowości i ograniczenie zatorów na państwowych autostradach płatnych poprzez zmianę sposobu poboru opłaty za przejazd. Zgodnie z założeniem ustawy, kierowcy którzy korzystają z płatnych autostrad mieliby dwie możliwości zapłacenia za przejazd. Pierwszy to zakup w kioskach, na stacjach benzynowych elektronicznego biletu autostradowego. Drugi sposób uiszczenia opłaty byłby natomiast realizowany na podstawie danych geolokalizacyjnych pojazdu, przekazywanych do Systemu Poboru Opłaty Elektronicznej KAS za pomocą stosownych urządzeń lub bezpłatnej aplikacji mobilnej.

Akceptacji większości senatorów nie uzyskała również nowelizacja ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, której głównym założeniem jest zapewnienie większej efektywności w realizacji programów skierowanych do rodzin z dziećmi. Nowela zakłada, że Rada Ministrów będzie mogła wydać rozporządzenie, zgodnie z którym, wnioski o świadczenie „Dobry start” czyli tzw. wyprawkę szkolną, będą składane wyłącznie przez Internet. Ponadto nowelizacja ustawy przewiduje, że tego programu nie będą już realizowały samorządy, ale Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a świadczenie będzie wypłacane wyłącznie na rachunek bankowy.