LXV posiedzenie Senatu RP

W piątek zakończyło się 65. posiedzenie Senatu. W trakcie trzydniowych obrad senatorowie rozpatrzyli 39 ustaw oraz podjęli uchwałę okolicznościową w związku z 600. rocznicą nadania praw miejskich miastu Łódź.

Senatorowie bez poprawek przyjęli nowelizację ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, która podnosi od dnia 1 stycznia 2024 r. wysokość świadczenia wychowawczego z kwoty 500 zł do kwoty 800 zł. Program „Rodzina 500+” jest najbardziej znaczącą i realnie odczuwalną pomocą finansową ze strony państwa dla rodzin wychowujących dzieci. Ustawa dostosowuje wysokość tego wsparcia do obecnych potrzeb polskich rodzin, które odczuwają skutki wywołane pandemią oraz wojną na Ukrainie.

Senat nie zgłosił również poprawek do nowelizacji ustawy budżetowej na 2023 r. oraz nowelizacji tegorocznej ustawy okołobudżetowej. Nowelizacja budżetu zwiększa limit wydatków państwa w tym roku do nie więcej niż 693,4 mld zł (wcześniej było to 672,5 mld zł), natomiast dochody budżetu  zwiększa do poziomu 601,4 mld zł (poprzednio było to 604,5 mld zł), zaś maksymalny deficyt budżetu państwa ustala na poziomie 92 mld zł (poprzednio – 68 mld zł).

Z kolei w nowelizacji ustawy okołobudżetowej zapisano m.in. zasady podziału kwoty przeszło 14 mld zł, jaka ma trafić do samorządów. Mają one stanowić uzupełnienie subwencji ogólnej. W ramach uzupełnienia subwencji ogólnej uwzględnione zostały środki na wypłatę w 2023 r. nagrody specjalnej dla nauczycieli oraz wyższe środki w związku z planowanym ustaleniem od dnia 1 lipca 2023 r. wyższej kwoty bazowej służącej ustaleniu odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych.

Bez zmian senatorowie przyjęli także ustawę o szczególnych rozwiązaniach dotyczących regulacji stanu prawnego niektórych dróg ogólnodostępnych. Nowe przepisy mają ułatwić gminom nabywanie terenów (pozostających w ich władaniu) zajętych przez co najmniej 20 lat pod ogólnodostępne drogi, które nie są jednak zaliczone do kategorii dróg publicznych, a są drogami utwardzonymi, po których odbywa się ruch pojazdów i pieszych.

Natomiast z poprawkami Senat przyjął nowelizację ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw. Wprowadza ona zakaz sprzedaży napojów energetycznych (napojów z dodatkiem tauryny i kofeiny) osobom poniżej 18 roku życia i całkowity zakaz ich sprzedaży na ternie szkół oraz innych jednostek systemu oświaty, a także w automatach. Senatorowie przyjęli m.in. poprawkę, zgodnie z którą, napoje energetyczne mogłyby być sprzedawane w automatach w miejscach niedostępnych dla osób poniżej 18. roku życia (szkołach dla dorosłych, szkołach policealnych, jednostkach systemu szkolnictwa wyższego, przedsiębiorstwach, itd.). Zmienili również zakres kary grożącej za produkcję lub importowanie napojów energetycznych niespełniających wymogów ustawowych w zakresie obowiązku oznaczenia opakowania jednostkowego – pierwotnie ustawa przewidywała karę do 200 tys. zł., karę ograniczenia wolności albo obie kary łącznie – po zmianach wyłącznie grzywną do 200 tys. zł.

Senat opowiedział się również za zmianami w nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Ustawa zakłada że od 1 stycznia 2025 r. wprowadzony zostanie system kaucyjny na jednorazowe butelki z tworzyw sztucznych do 3 litrów (np. butelki na wodę, sok, nektar czy mleko), szklane butelki wielorazowego użytku do 1,5 litra oraz metalowe puszki o pojemności do 1 litra. Zgodnie z zaproponowanymi w ustawie rozwiązaniami, puste opakowania będzie można oddać do sklepu, aby odzyskać wcześniej zapłaconą kaucję. Duże sklepy, o powierzchni powyżej 200 metrów kwadratowych, będą w tym celu musiały odbierać puste opakowania. Pozostałe placówki handlowe (o mniejszej powierzchni) będą mogły przystąpić do systemu dobrowolnie.

Do jednorazowych butelek, szklanych butelek wielorazowego użytku oraz metalowych puszek  doliczona zostanie kaucja, której wysokość zostanie określona w rozporządzeniu. Co istotne, aby odebrać kaucję w sklepie, nie trzeba będzie okazywać paragonu, potwierdzającego jej wcześniejsze zapłacenie. Z koeli nieodebrana kaucja przeznaczona zostanie na finansowanie sytemu kaucyjnego. Przyjęte do ustawy poprawki zwalniają kaucję od VAT, obniżają normy selektywnej zbiórki opakowań do poziomów wymaganych w dyrektywie unijnej i wprowadzają okres przejściowy na dostosowanie się do systemu kaucyjnego.

Senat wprowadził także poprawki do ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o refundacji leków, która zakłada poszerzenie grupy uprawnionych do bezpłatnych leków o osoby powyżej 65. roku życia oraz dzieci i młodzież do 18.roku życia. Poprawki zakładają, że środki na ten cel zostaną przekazane z budżetu ministra zdrowia, a nie Narodowego Funduszu Zdrowia.

Większość senacka odrzuciła z kolei nowelizację ustawy o referendum, umożliwiającą przeprowadzenie go w tym samym dniu, co wybory parlamentarne (zakłada ujednolicenie godzin głosowania tj. od 7.00 do 21.00). Poparcia większości senatorów nie uzyskała również ustawa o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja przepisów dotyczy umożliwienia przeprowadzenia posiedzeń zdalnych w postępowaniu cywilnym, usprawnienia procedur dotyczących bezpieczeństwa i porządku publicznego w budynkach sądowych, a także usprawnieni procesu zarządzania systemami informatycznymi w sądach oraz rozszerzania zakresu funkcjonowania Portalu Informacyjnego Sądów Powszechnych na sprawy karne.