XLVI posiedzenie Senatu RP

W czwartek zakończyło się 46. posiedzenie Senatu RP. W trakcie dwudniowych obrad senatorowie m.in. rozpatrzyli kilkanaście ustaw oraz podjęli uchwałę okolicznościową.

Senat jednomyślnie podjął uchwałę w sprawie 80. rocznicy wielkiej akcji likwidacyjnej warszawskiego getta. „Niech pamięć o tych dramatycznych wydarzeniach stanowi wyraz potępienia ludobójczych działań, tak by okrucieństwo, jakie wydarzyło się przed 80 lat, nigdy już się nie powtórzyło”  – głosi tekst uchwały.

Bez poprawek senatorowie przyjęli ustawę o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych. Nowelizacja przepisów wynika z konieczności zapewnienia prawidłowego wdrożenia do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych. Ustawa przewiduje m.in. wyłączenie z ogólnych zasad zawodów i działalności regulowanych, bezpośrednio i szczególnie związanych z wykonywaniem władzy publicznej w Polsce. Wprowadza także przepisy dotyczące stosowania tzw. środków wyrównawczych w przypadku stwierdzenia istotnie różniącego się materiału, jeśli chodzi o kształcenie lub szkolenie odbyte przez osobę, która ubiega się o uznanie kwalifikacji zawodowych w innym państwie członkowskim UE.

Z poprawkami o charakterze legislacyjnym Senat przyjął nowelizację tzw. ustawy sankcyjnej, która stworzyła podstawy prawne do zamrożenia aktywów (funduszy oraz zasobów gospodarczych) osób i podmiotów działających na terytorium RP, mogących pośrednio lub bezpośrednio wspierać agresję Rosji na Ukrainie. Głównym celem nowelizacji jest wprowadzenie tymczasowego zarządu przymusowego, którego zadaniem będzie przygotowanie podmiotu objętego sankcjami do sprzedaży oraz pomoc pracownikom zatrudnionym w tych firmach.

Senat wprowadził także poprawki do noweli ustawy o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg. Ustawa ma na celu przede wszystkim rozszerzenie katalogu zadań, które będą mogły uzyskać dofinansowanie w ramach środków pochodzących z RFRD – w szczególności o zadania dotyczące ochrony niechronionych uczestników ruchu czyli pieszych i rowerzystów. Ponadto okres wsparcia inwestycji samorządowych z RFRD ma zostać wydłużony do 1 stycznia 2031 r. Wprowadzone do ustawy poprawki zakładają m.in. że spółki telewizji i radia publicznego nie zostaną zwolnione z obowiązku wpłacania środków na Rządowy Fundusz Rozwoju Dróg oraz zobowiązują premiera do szczegółowego uzasadnienia wprowadzonych zmian na listach zadań powiatowych i gminnych rekomendowanych do dofinansowania.

Izba wyższa jednogłośnie poparła nowelizację ustaw o obronie ojczyzny oraz o finansach publicznych (wraz z poprawkami). Nowelizacja przewiduje przede wszystkim  rozszerzenie możliwości finansowania  Funduszu Wsparcia sił Zbrojnych – poza obligacjami BGK będą to mogły być także kredyty i pożyczki, również zagraniczne. Pierwotnie ustawa zakładała również, że zasady udzielania zaliczek (np. wysokość zaliczki, konieczność co najmniej częściowego spłacenia pierwszej zaliczki przy udzielaniu kolejnej) nie będą obowiązywać w przypadku umów międzynarodowych, zawieranych np. z rządem USA w ramach procedury FMS (Foreign Military Sales), stosowanej przy sprzedaży za granicę uzbrojenia używanego przez wojsko amerykańskie, lub we współpracy z Agencją Wsparcia i zamówień NATO (NATO Support and Procurement Agency, NSPA). Na mocy jednej z senackich poprawek wykreślono jednak z noweli przepis stanowiący, że przepisów o zasadach udzielania zaliczek m.in. „nie stosuje się do zamówień podlegających szczególnej procedurze na podstawie umowy międzynarodowej, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, lub porozumienia zawieranego na szczeblu ministerialnym”.

Senatorowie wprowadzili także zmiany do ustawy o ekonomii społecznej, której celem jest tworzenie miejsc pracy w przedsiębiorstwach społecznych dla osób zagrożonych wykluczeniem – osoby z niepełnosprawnościami, bezrobotni i ubodzy. Regulacja ma również przyczynić się do zwiększenia dostępności usług społecznych realizowanych przez podmioty ekonomii społecznej. Ponadto ustawa przewiduje uregulowanie kwestii uzyskiwania statusu przedsiębiorstwa społecznego. Status ten będą mogły uzyskać: spółdzielnie socjalne, organizacje pozarządowe, spółdzielnie pracy, spółdzielnie inwalidów i niewidomych, spółdzielnie produkcji rolnej oraz podmioty, które prowadzą centra i kluby integracji społecznej, warsztaty terapii zajęciowej i zakłady aktywności zawodowej. Większość zaproponowanych przez Senat poprawek ma charakter legislacyjny, jedna z nich określa jakie dokumenty powinny być dołączone do wniosku o wpis spółdzielni socjalnej do KRS przez poszczególne grupy uprawnionych do założenia spółdzielni specjalnej.

Większość senacka odrzuciła natomiast w całości nowelizację ustawy o radiofonii i telewizji. Ustawa określa maksymalny limit wydatków na lata 2023-2032 – w związku z nałożeniem na Krajową Radę Radiofonii i Telewizji obowiązku monitoringu platform VOD od 2012 r. Rada wystąpiła o dodatkowe siedem etatów związanych z rozszerzeniem tych zadań, a dodatkowe kwoty miały być przyznane na okres dziesięcioletni. Poparcia nie uzyskała także ustawa o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz ustawy – Prawo ochrony środowiska. Zaproponowane w nowelizacji regulacje mają na celu dostosowanie formuły stabilizującej reguły wydatkowej (SRW) do obecnej sytuacji makroekonomicznej, na którą ma wpływ m.in. pandemia oraz wzrost cen energii w związku z rosyjską agresją na Ukrainę. Ustawa rozszerza też katalog organów objętych stabilizującą regułą wydatkową o Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.