Posiedzenie 46. Wystąpienie Senatora Wiktora Durlaka w dyskusji nad punktem 6. porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg oraz niektórych innych ustaw

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Rządowy Fundusz Rozwoju Dróg (RFRD) stanowi kompleksowy instrument wsparcia udzielanego przez rząd w realizacji inwestycji na drogach zarządzanych przez jednostki samorządu terytorialnego. Podstawowym celem tego mechanizmu wsparcia jest modernizacja i poprawa bezpieczeństwa infrastruktury drogowej na szczeblu lokalnym oraz zwiększenie atrakcyjności i dostępności terenów inwestycyjnych w mniejszych miejscowościach.

W latach 2019–2022 w ramach Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg dofinansowanych zostało ponad 12 tysięcy inwestycji na drogach samorządowych. Dzięki temu wsparciu udało się zmodernizować 18 tysięcy km dróg. Całkowity koszt realizacji tych zadań wyniósł ponad 13 miliardów zł. Te liczby oczywiście w sposób jednoznaczny wskazują, jak ogromny jest zakres prac realizowanych na drogach zarządzanych przez samorządy z wykorzystaniem środków z RFRD. Niemniej jednak każdy z nas, jeżdżąc po Polsce, szczególnie po mniejszych miejscowościach, dostrzega, jak na przestrzeni tych kilku ostatnich lat poprawił się stan sieci dróg gminnych i powiatowych

Procedowana ustawa ma na celu przede wszystkim rozszerzenie katalogu zadań, które będą mogły uzyskać dofinansowanie w ramach środków pochodzących z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg. Ponadto okres wsparcia inwestycji samorządowych z RFRD ma zostać wydłużony do 1 stycznia 2031 r. Oznacza to, że fundusz będzie funkcjonował przez dodatkowe 2 lata, dzięki czemu zastanie zrealizowanych więcej zadań na drogach lokalnych. Nowelizacja ustawy przewiduje również, że Rządowy Fundusz Rozwoju Dróg przestanie być państwowym funduszem celowym, a stanie się rachunkiem bankowym prowadzonym przez Bank Gospodarstwa Krajowego na zasadach podobnych do tych, na jakich zorganizowany jest obecnie funkcjonujący Krajowy Fundusz Drogowy. Zmiana ta usprawni i uelastyczni przepływy finansowe funduszu.

Nowelizacja ustawy wprowadza nowy rodzaj zadań polegających na dofinansowaniu budowy, przebudowy lub remontu dróg wojewódzkich lub zadań mających na celu wyłącznie poprawę bezpieczeństwa ruchu niechronionych uczestników ruchu, realizowanych w ramach zadań wojewódzkich poprzez budowę, przebudowę lub remont takich elementów drogi jak drogi dla pieszych, drogi dla pieszych i rowerów, drogi dla rowerów, przejścia dla pieszych, przejazdy dla rowerów, perony przystankowe wraz z dojściami do tych peronów na drogach wojewódzkich.

Poszerza również dotychczasowy katalog zadań na drogach powiatowych i gminnych, co ma na celu wyłącznie poprawę bezpieczeństwa w obszarze oddziaływań przejść dla pieszych o zadania polegające na poprawie bezpieczeństwa niechronionych uczestników ruchu – pieszych i rowerzystów. Podobnie jak w przypadku dróg wojewódzkich, chodzi tu o drogi dla pieszych, drogi pieszo-rowerowe, przejazdy dla rowerów oraz perony przystankowe wraz z dojściem do tych peronów.

Ponadto procedowana ustawa wyodrębnia w ramach zadań powiatowych i gminnych zadania remontowe jako oddzielne zadania realizowane na drogach powiatowych i gminnych, co ma ułatwić jednostkom samorządu terytorialnego utrzymanie infrastruktury drogowej w odpowiednim standardzie jakości.

Warto w tym miejscu także wspomnieć, że pula środków w ramach RFRD ma w tym roku zostać zwiększona o dodatkowe 2 miliardy zł. Dzięki temu samorządy będą mogły skutecznie aplikować o środki w ramach RFRD na nowe zadania przewidziane w nowelizacji ustawy o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg. Jeśli ustawa zostanie sprawnie przyjęta, to pierwsze nabory zostaną ogłoszone przez wojewodów już na jesieni bieżącego roku.

Szanowni Państwo, wprowadzenie zaproponowanych w ustawie rozwiązań bez wątpienia przyczyni się do szybszej i bardziej kompleksowej modernizacji sieci dróg lokalnych w Polsce. Co istotne, w znaczący sposób podniesie poziom bezpieczeństwa niechronionych uczestników ruchu, czyli pieszych i rowerzystów. Myślę, że każdemu z nas zależy na tym, aby wspierać inicjatywy zmierzające do powstawania nowoczesnej i bezpiecznej infrastruktury drogowej na szczeblu lokalnym, stanowiącej ważny element prawidłowego funkcjonowania i rozwoju gospodarki oraz przyczyniającej się do poprawy poziomu życia obywateli.