XXXVIII posiedzenie Senatu RP cz.1

Blokiem głosowań zakończyła się pierwsza część 38. posiedzenia Senatu RP. W trakcie trzydniowych obrad senatorowie m.in. rozpatrzyli 11 ustaw oraz podjęli 4 uchwały okolicznościowe. Senat wznowi obrady w czwartek 17 marca o godz. 11.00.

W nocy z piątku na sobotę Senat jednogłośnie przyjął – z poprawkami – ustawę o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Zgodnie z zapisami specustawy, obywatele Ukrainy, którzy na skutek rosyjskiej agresji opuścili swoją ojczyznę, będą mogli legalnie przebywać w Polsce przez 18 miesięcy. Ustawa zakłada także nadanie numeru PESEL obywatelom Ukrainy, którzy przybyli do Polski w związku z wojną – rozwiązanie to pozwoli na realizację szeregu usług publicznych na rzecz tych osób. W specustawie przewidziano także rozwiązania dotyczące systemowej pomocy dla uchodźców z Ukrainy przez wojewodów i samorządy – pomoc ma polegać m.in. na zakwaterowaniu czy zapewnieniu całodziennego wyżywienia zbiorowego.

Ponadto, zgodnie z założeniami ustawy, każdy podmiot, w szczególności osoba fizyczna prowadząca gospodarstwo domowe, która zapewni zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy uciekającym przed wojną, będzie mogła otrzymać świadczenie na podstawie umowy zawartej z gminą (świadczenie to będzie mogło być wypłacane maksymalnie przez 60 dni, a jego wysokość zostanie określona w rozporządzeniu Rady Ministrów).

Ustawa przewiduje także utworzenie Fundusz Pomocy – środki z niego będą przeznaczone w szczególności na finansowanie lub dofinansowanie zadań związanych z pomocą udzielaną obywatelom Ukrainy. Na podstawie specustawy obywatele Ukrainy będą mieli również dostęp do rynku pracy, świadczeń społecznych i publicznego systemu ochrony zdrowia na tych samych zasadach, co obywatele Polscy. Będą mogli także ubiegać się o jednorazowe świadczenie pieniężne na utrzymanie, w wysokości 300 zł na osobę.

Przyjęte przez Senat poprawki zakładają m.in., że ustawą zostaną objęci nie tylko uchodźcy ukraińscy, którzy trafiają do Polski bezpośrednio z Ukrainy, ale także ci, którzy przybywają do naszego kraju przez inne państwa – Rumunię czy Słowację. Senatorowie opowiedzieli się również za usunięciem przepisów, które depenalizowałby złamanie dyscypliny finansów publicznych i przekroczenie uprawnień, jeśli sprawca, w tym samorządowiec, popełniłby taki czyn, działając w celu m.in. ochrony życia lub zdrowia wielu osób, w czasie wojny przeciw Polsce albo działań zbrojnych lub okupacji na terytorium RP, państwa UE, NATO czy innego państwa graniczącego z Polską.  Senat postanowił również odrzucić przepisy, które zakładały, że uchodźcy z Ukrainy będą mogli legalnie przebywać na terytorium RP maksymalnie 18 miesięcy.

Bez poprawek Senat przyjął ustawę o zmianie ustawy o wsparciu przygotowania III Igrzysk Europejskich w 2023 roku. Nowelizacja ma na celu przede wszystkim zapewnić optymalne finansowanie przedsięwzięć związanych z przygotowaniem i realizacją Igrzysk Europejskich w 2023 r. Ustawa zwiększa maksymalny limit wydatków przeznaczonych na ten cel z budżetu państwa ze 160 do 960 mln złotych (ponad 536 mln złotych ma być wydane w tym roku, pozostała część tj. 424 mln złotych w roku kolejnym). Ustawa zawiera również zmiany, które umożliwiają ministrowi sportu i ministrowi infrastruktury, udzielanie dotacji celowej przeznaczonej na przygotowanie i realizację tego przedsięwzięcia.

Również bez zmian Senat przyjął nowelizację ustawy o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej. Ustawa umożliwia przesunięcie niewykorzystanych środków z FRPA na wsparcie połączeń w województwach, w których przyznana kwota była niższa niż wnioskowana przez samorządy. Taka sytuacja wystąpiła w czterech województwach: mazowieckim, podkarpackim, pomorskim i śląskim. Ponadto ustawa zakłada utrzymanie do końca 2023 r. zwiększonej stawki dopłaty w kwocie nie wyższej niż 3 zł do 1 wozokilometra przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej. Rozwiązanie to ma zapewnić większą stabilność funkcjonowania Funduszu i uruchamianych przez samorządy połączeń.

Senat wprowadził jedną poprawkę do nowelizacji ustawy o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa oraz ustawy o Agencji Mienia Wojskowego, dotyczącą zasad transportu czy tranzytu sprzętu opancerzonego. Ustawa wprowadza zmiany umożliwiające usprawnienie procedur dotyczących obrotu takimi towarami, technologiami i usługami w wypadku wystąpienia zagrożenia bezpieczeństwa i obronności państwa, realizacji interesów narodowych RP w dziedzinie bezpieczeństwa narodowego, wypełnienia jej zobowiązań międzynarodowych, a także udzielania pomocy i wsparcia podmiotom prawa międzynarodowego publicznego. Nowela upraszcza formalności przy przekazywaniu uzbrojenia, gdy końcowym użytkownikiem tego uzbrojenia ma być inne państwo.

Celem senackiej poprawki jest wyłączenie na dwa miesiące stosowania ustawy o działalności gospodarczej i samej nowelizacji w przypadku sprzedaży, wywozu i tranzytu niektórych kategorii sprzętu opancerzonego i ochronnego na Ukrainę, a także nabywania w celu wywozu na terytorium Ukrainy kamizelek kuloodpornych, hełmów wojskowych i policyjnych, ochraniaczy twarzy, kończyn i innych części ciała.

Przyjęte podczas obrad Senatu uroczyste uchwały okolicznościowe dotyczyły europejskich aspiracji Ukrainy, 200. rocznicy śmierci Józefa Wybickiego, uczczenia setnej rocznicy urodzin Józefa Szajny oraz 23. rocznicy członkostwa Polski w Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego.