Posiedzenie 52. Wystąpienie Senatora Wiktora Durlaka w dyskusji nad punktem 8. porządku obrad: ustawa o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych

Jest określona grupa zawodów, która w społeczeństwie cieszy się szczególnym uznaniem i szacunkiem. Takie profesje określamy mianem zawodów zaufania publicznego. Z formalnego punktu widzenia lista zawodów zaufania publicznego jest zamknięta – określona ustawami – i ograniczona kryteriami określonymi w Konstytucji RP. Osoby wykonujące zawody zaufania publicznego muszą posiadać odpowiednie kwalifikacje, zarówno zawodowe, jak i moralne, oraz realizować zadania publiczne o szczególnym charakterze, związane z zaspokojeniem podstawowych potrzeb społecznych, ochroną najważniejszych wartości, jak np. życie, zdrowie, a także interesów majątkowych.

Bez wątpienia ratownicy medyczni to grupa zawodowa, która cieszy się ogromnym szacunkiem społecznym. Stanowi ona również jeden z bardzo ważnych elementów systemu ochrony zdrowia w Polsce. Mogliśmy się o tym dobitnie przekonać w ostatnich latach. To właśnie ratownicy medyczni w czasie pandemii stali na tzw. pierwszej linii frontu w walce z wirusem. To bardzo trudny i wymagający zawód. Ratownicy medyczni bardzo często podejmują działania w stanie nagłego zagrożenia życia i zdrowia. Pracują pod ogromną presją. Od ich kwalifikacji, umiejętności i przygotowania zależy ludzkie zdrowie i życie.

Procedowana ustawa o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych kompleksowo reguluje wykonywanie zawodu ratownika medycznego – konsoliduje przepisy dotyczące zawodu ratownika medycznego rozproszone w innych aktach prawnych, doprecyzowuje niektóre kwestie oraz wprowadza nowe rozwiązania. Określa m.in. wymagane uprawnienia kwalifikacyjne, zasady wykonywania zawodu, organizację kształcenia oraz zasady ponoszenia odpowiedzialności zawodowej.

Co niezwykle istotne, nowe przepisy powołują także samorząd zawodowy ratowników medycznych, na podobieństwo innych medycznych zawodów zaufania publicznego. Stanowi to formalną podstawę do zakwalifikowania ratowników medycznych do grona zawodów zaufania publicznego. Zgodnie z zapisami ustawy do zadań samorządu zawodowego ratowników medycznych będzie należało m.in. sprawowanie pieczy nad należytym i sumiennym wykonywaniem zawodu ratownika medycznego, a tym samym możliwość skutecznego pociągnięcia do odpowiedzialności zawodowej osoby wykonującej zawód ratownika medycznego w przypadku nienależytego lub nierzetelnego przestrzegania obowiązku wykonywania czynności zawodowych zgodnie z określonymi w ustawie zasadami.

Warto także wspomnieć kilka najważniejszych rozwiązań, które mają zostać wprowadzone. Ustawa zakłada m.in. możliwość kształcenia ratowników medycznych na studiach drugiego stopnia i określa warunki uzyskania specjalizacji w dziedzinie chirurgicznej asysty lekarza. Wprowadza również zasadę ustawicznego rozwoju zawodowego oraz prawo do skorzystania z 6 dni płatnego urlopu szkoleniowego. Ponadto określa prawa i obowiązki ratowników medycznych oraz zakres ich odpowiedzialności zawodowej. W określonych sytuacjach przyznaje również ratownikom medycznym prawo do stwierdzenia zgonu.

Szanowni Państwo, obecnie w Polsce mamy ok. 23 tys. ratowników medycznych. Aktualnie ich status określa ustawa o państwowym ratownictwie medycznym z 2006 r. Jako jedna z nielicznych grup należących do zawodów medycznych ratownicy medyczni do dnia dzisiejszego nie mają swojego samorządu, formalnie nie wykonują więc zawodu zaufania publicznego. Przez ostatnie 16 lat ratownicy medyczni zdobyli ogromne zaufanie społeczne, choć z naturalnych względów mieli mniejszą siłę przebicia niż lekarze czy pielęgniarki. W czasie pandemii w sposób szczególny pokazali swoją determinację i zaangażowanie, pracując nieraz po kilkanaście godzin dziennie. Korzystając z okazji, chciałbym im za to serdecznie podziękować.

Ustawa, nad którą obecnie procedujemy, zapewne podnosi prestiż zawodu ratownika medycznego i wychodzi naprzeciw postulatom środowiska ratowników medycznych, ale przede wszystkim stwarza nowe możliwości rozwoju tego zawodu, w szczególności te związane z podnoszeniem kwalifikacji oraz sprawowaniem pieczy nad ratownikami medycznymi. Dlatego przyjęcie tej ustawy jest jak najbardziej zasadne i oczekiwane przez społeczeństwo.