Posiedzenie 35. Wystąpienie Senatora Wiktora Durlaka w dyskusji nad punktem 3. porządku obrad: ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia prowadzenia przez rolników rolniczego handlu detalicznego
Panie Marszałku! Wysoka Izbo!
W ostatnich latach coraz częściej sięgamy po zdrową, ekologiczną żywność pochodzącą z małych gospodarstw rolnych, która nie jest wytwarzana w sposób przemysłowy – zaczynamy doceniać produkty oraz przetwory i wyroby pochodzące z małych, lokalnych gospodarstw rolnych, produkujących żywność w sposób tradycyjny, bez stosowania konserwantów czy nadmiernej ilości nawozów sztucznych.
Wprowadzenie w 2017 r. rolniczego handlu detalicznego (RHD) było przede wszystkim odpowiedzią na zgłaszane przez rolników postulaty dotyczące likwidacji nadmiernych obciążeń biurokratycznych oraz podatkowych, które ograniczały możliwość produkcji oraz sprzedaży żywności przez drobnych, lokalnych wytwórców. Wpływ na wprowadzenie rozwiązań określanych mianem rolniczego handlu detalicznego miała także rosnąca świadomość konsumentów dotycząca zdrowego żywienia i wzrost zapotrzebowania na tego typu produkty. Obecnie RHD daje możliwość sprzedaży produktów rolnych, przetworów i wyrobów bez konieczności zakładania firmy, opłacania ZUS, płacenia VAT oraz podatku dochodowego (PIT) do kwoty 40 tysięcy zł przychodu. Jest to uproszczona forma sprzedaży wyrobów pochodzących z małych gospodarstw rolnych przez ich wytwórców.
Podstawowym warunkiem prowadzenia tego typu działalności jest wymóg, aby produkowana i wprowadzana na rynek żywność pochodziła w całości lub części z własnej uprawy, hodowli lub chowu danego wytwórcy. W ramach RHD możliwa jest produkcja na małą skalę i jej zbywanie konsumentom finalnym (na terytorium całego kraju) oraz lokalnym zakładom prowadzącym handel detaliczny z przeznaczeniem dla konsumenta finalnego (sklepy, restauracje, stołówki) zlokalizowanym na ograniczonym obszarze kraju – aktualnie obszar ten obejmuje województwo, w którym ma miejsce prowadzenie produkcji żywności w ramach RHD, oraz powiaty lub miasta stanowiące siedzibę wojewody lub sejmiku województwa, sąsiadujące z tym województwem.
Procedowana ustawa przede wszystkim wprowadza kolejne ułatwienia dla osób prowadzących działalność w ramach rolniczego handlu detalicznego. Zaproponowane w ustawie zmiany mają na celu zachęcenie większej liczby rolników do prowadzenia RHD, ograniczenie kosztów sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w sposób tradycyjny (nieprzemysłowy) oraz obniżenie ich ceny, a także zwiększenie rynku zbytu dla zdrowej żywności i zapewnienie szerszego dostępu konsumentów do lokalnych produktów rolnych wytwarzanych w sposób tradycyjny.
Najważniejszą zmianą przewidzianą w ustawie jest zwiększenie z 40 tysięcy do 100 tysięcy zł kwoty przychodów zwolnionych z podatku dochodowego ze sprzedaży produktów roślinnych i zwierzęcych (przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy) prowadzonej w ramach RHD. Bez wątpienia zwiększenie kwoty przychodów zwolnionych z PIT umożliwi uzyskanie większych dochodów osobom prowadzącym działalność w ramach RHD.
W ustawie zaproponowano też zniesienie maksymalnych limitów żywności, jaką producenci prowadzący działalność w ramach RHD będą mogli sprzedać konsumentom finalnym – limity sprzedaży zostały utrzymane jedynie w odniesieniu do podmiotów prowadzących handel detaliczny z przeznaczeniem dla konsumenta finalnego, takich jak np. sklepy, restauracje, stołówki.
Ponadto zaproponowane w ustawie przepisy rozszerzają możliwość sprzedaży na terytorium całego kraju żywności pochodzenia roślinnego, wyprodukowanej przez podmioty prowadzące RHD, do zakładów prowadzących handel detaliczny z przeznaczeniem dla konsumenta finalnego.
Szanowni Państwo, procedowana przez nas ustawa wychodzi naprzeciw oczekiwaniom rolników oraz konsumentów i stanowi kolejny krok w kierunku skracania łańcucha dostaw „od pola do stołu”. Pozwala obniżyć koszty sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w sposób tradycyjny i zwiększyć dostępność taniej i przede wszystkim zdrowej żywności na rynku. Wprowadzenie proponowanych w ustawie zmian pozytywnie wpłynie także na rozwój obszarów wiejskich, poszerzy rynek zbytu dla lokalnych produktów rolnych oraz zwiększy możliwość uzyskania dodatkowych dochodów dla małych gospodarstw rolnych.