Prace w komisjach senackich

W tym tygodniu odbyły się posiedzenia komisji senackich. Podczas posiedzenia Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą senatorowie zapoznali się z informacjami dotyczącymi realizacji ustawy o repatriacji oraz ustawy o Karcie Polaka. Z przekazanych przez przedstawicieli Ministerstwa Spraw Zagranicznych danych wynika m.in. że tereny byłego ZSRR zamieszkuje ok. milion Polaków.  Obecnie procedurą repatriacji zainteresowanych jest ok 7-8 tys. osób polskiego pochodzenia, najwięcej z Kazachstanu i Rosji. Ponadto, wydarzenia z ostatnich dwóch lat tj. pandemia i wojna na Ukrainie wymusiły na polskich placówkach dyplomatycznych ograniczenie funkcjonowania, co miało istotny wpływ na ilość przyjętych wniosków repatriacyjnych. W związku z tymi utrudnieniami liczba przyjętych wniosków repatriacyjnych w ub.r. wyniosła 1016, czyli była o 540 mniejsza w stosunku do roku 2021, natomiast liczba wydanych wiz krajowych – 804 – była większa niż poprzednio (ok. 770).

Ponadto z informacji przekazanych przez wiceministra Piotra Wawrzyka wynika, że w 2022 r. przyjętych zostało przez konsulaty i urzędy wojewódzkie 26 tys. 112 wniosków o wydanie Karty Polaka, najwięcej wniosków przyjęły konsulaty RP na Białorusi – 9 tys. 766, na Ukrainie – 2 tys. 633 i w Rosji – 1 tys. 47. W 2022 r. posiadacze Karty Polaka, którzy osiedlili się w Polsce z zamiarem stałego pobytu, mogli uzyskać świadczenie pieniężne, wypłacane przez 9 miesięcy, w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia przez pierwsze trzy miesiące i 60% tej kwoty przez kolejne pół roku. W 2022 r. złożono ponad 12 tysięcy wniosków o przyznanie tego świadczenia.

Z kolei w trakcie wspólnego posiedzenia Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej aprobaty większości senatorów nie uzyskała nowelizacja ustawy o referendom lokalnym. Ustawa zmienia zasady organizowania i przeprowadzania referendum lokalnego. Zakłada m.in. obniżenie progu ważności referendum z 30 na 15 proc. uprawnionych do głosowania. Zgodnie z założeniami ustawy, w przypadku referendum o odwołanie władz wykonawczych pochodzących z wyborów bezpośrednich np. prezydenta miasta lub burmistrza byłoby ono ważne, jeśli liczba wyborców, którzy wzięli w nim udział, stanowiłaby przynajmniej 3/5 liczby głosów oddanych w wyborach na odwoływany organ. Ponadto nowelizacja rozszerza katalog spraw, które mogą być przedmiotem referendum lokalnego o kwestie dotyczące społecznych, gospodarczych lub kulturowych więzi łączących wspólnotę samorządową.

Członkowie Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej opowiedzieli się natomiast za przyjęciem z poprawkami ustawy o aplikacji mObywatel. Ustawa tworzy podstawy prawne do posługiwania się dokumentami w wersji elektronicznej, udostępnionymi w aplikacji mObywatel, na równi z tradycyjnymi dokumentami. W szczególności ma to dotyczyć mobilnego odpowiednika dowodu osobistego. Aplikacja mObywatel będzie też służyć do uwierzytelniania profilu zaufanego, za jej pomocą możliwe będzie również dokonywanie płatności w ramach usług świadczonych przez podmioty publiczne. Większość z przyjętych do ustawy poprawek miały charakter legislacyjny.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przejęła bez poprawek ustawę o utworzeniu Uniwersytetu Kaliskiego im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego. Zgodnie z ustawą uczelnia zostanie powołana 1 października 2023 r., na bazie istniejącej obecnie Akademii Kaliskiej. Ponadto ustawa przewiduje okres przejściowy, trwający osiem lat, na dostosowanie działalności naukowej do wymogów wynikających z ustawy o szkolnictwie wyższym.

W trakcie wspólnego posiedzenia Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Ustawodawczej odbyło się pierwsze czytanie senackiego projektu ustawy o sołtysach i radach sołeckich oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Nowe przepisy przewidują wprowadzenie stałego wynagrodzenia dla sołtysów oraz dodatek emerytalny w wysokości 300 zł dla osób, które pełniły funkcje sołtysa przez co najmniej jedną kadencję.